Het Postgraduaat Bio-ecologisch bouwen en wonen van Odisee (Gent) koppelt de principes van energiezuinig bouwen aan een duurzaam woonbeleid. De opleiding leidt naar praktisch toepasbare inzichten en kennis over verscheidene bijkomende informatiebronnen over het onderwerp. Infomoment: dinsdag 21 juni 2016 om 19u. Inschrijven en meer info: https://lnkd.in/eh46k-P Bekijk ook het filmpje met getuigenissen van de enkele afgestudeerden: https://lnkd.in/eEV-NXd

Het Collectieve renovatie project RenoseeC is volop aan de gang! Domus Mundi vzw adviseert bij de ondersteuning van de meest kwetsbare eigenaars. Voor meer informatie kan je hier terecht!

Woon of werk jij in de provincie West-Vlaanderen en voel jij je betrokken bij maatschappelijke vraagstukken zoals bijvoorbeeld armoede, klimaatverandering of eenzaamheid? Wil je meedenken over oplossingsgerichte en radicaal vernieuwende antwoorden? Benieuwd naar de kracht van lokale initiatieven?

"In detentiehuizen staat re-integratie wél centraal"
Hans Claus ziet zijn concept voor gevangenissen eindelijk in politiek plan opgenomen
17-05-16, 07.31u - Barbara Debusschere

Het einde van hun straf zullen sommige gevangenen uitzitten in kleine 'transitiehuizen', zo staat in het nieuwe masterplan voor gevangenissen. Onder druk van de gevangeniscrisis wordt die aanpak nu versneld doorgevoerd. Bezieler Hans Claus: 'Dit zat er al langer aan te komen.'

"Allee, nog één keer", zegt Hans Claus, gevangenisdirecteur in Oudenaarde, secretaris van vzw De Huizen en al jarenlang pleitbezorger van alternatieve detentie, terwijl hij koffie schenkt. "Het is al een tijd een smeuïg verhaaltje in de media. Gevangenisdirecteur pleit tegen gevangenissen. Ik heb er geen spijt van. Het was nodig aan de kar te trekken, want onze gevangenissen zijn gebaseerd op ideeën uit een tijd toen sociale wetenschappen nog niet bestonden. Maar nu dit project opgenomen is in het beleid, is het aan de vele anderen die er ook aan meewerken en aan de politiek om het verder uit te rollen. Dit is allesbehalve een eenmansproject."

'Er is op allerlei manieren aangetoond dat kleinschalige detentie die veel meer gericht is op herintegratie, individuele begeleiding en contact met de maatschappij betere resultaten oplevert'
Hans Claus, gevangenisdirecteur in Oudenaarde

Hoe kijkt u naar de huidige opstand en het nieuwe masterplan dat daar een antwoord op moet bieden? Nu in dat laatste wel degelijk honderd plaatsen in 'transitiehuizen' zijn voorzien?
"Die crisis is heel pijnlijk en het resultaat van heel lang in oude recepten blijven hangen. Uiteraard zijn wij blij dat er eindelijk een minister voor deze aanpak kiest. Er is op allerlei manieren aangetoond dat kleinschalige detentie die veel meer gericht is op herintegratie, individuele begeleiding en contact met de maatschappij betere resultaten oplevert. Maar de beslissing van (justitieminister Koen, BDB) Geens (CD&V) om nu onder andere ook in tien transitiehuizen te voorzien, is geen rechtstreeks gevolg van deze stakingen. Dit politieke besluit zat er hoe dan ook al aan te komen. Nu is het er hoogstens iets sneller."

De politiek had deze aanpak al eerder omarmd?
"Jazeker. In 2011 is discussie ontstaan over het vorige masterplan, waarin alleen meer plaatsen werden voorzien in de klassieke grote instellingen. Die gebouwen zijn in alles gericht op isolatie en controle. Mensen die daar in beweging zijn, betekent meteen onrust. Daar onderwijs, individuele of gedifferentieerde trajecten of sociale activiteiten en begeleiding organiseren is dan ook bijzonder moeilijk en soms onmogelijk.

"Criminologen weten al heel lang dat die ouderwetse detentie slechte resultaten oplevert. Mensen raken in zichzelf gekeerd of nog meer overtuigd van hun status als misdadiger. Net daarom hebben zij er lang voor gepleit om opsluiting tout court te schrappen, met enkelbanden, werkstraf en probatie als alternatieven.

"Daar is de maatschappij echter niet klaar voor. In de schoot van de Liga van de Mensenrechten is daarom dat debat ontstaan over een tussenweg. En dat is detentie op maat. Met meer dan honderd professionals is een concept uitgewerkt dat in 2012 in een voorstel tot parlementaire resolutie is gegoten. Inclusief een businessplan waaruit blijkt dat het niet duurder hoeft te zijn. Dat voorstel is door sp.a, Groen, Ecolo en N-VA getekend. Vandaag pikt CD&V het idee op. Niet als lapmiddel voor de stakingen, maar omdat ook Geens ervan overtuigd is dat deze nieuwe aanpak werkt."
Share
'In voorbeeldland Noorwegen is de recidive 20 procent. Bij ons 60 procent. Demotiverend voor het personeel'
Hans Claus, gevangenisdirecteur in Oudenaarde

Is iedereen hier in de huidige maatschappelijke context wel klaar voor?
"De politiek en sommige gevangenisdirecteurs zijn overtuigd en dit is een eerste voorzichtige stap. Want er wordt ook nog wel bijgebouwd en gerenoveerd in de oude structuren. Dat kan nu niet anders. Maar de eerste tien transitiehuizen betekenen een zachte evolutie omdat de beleidsmakers en bestuurders zien dat de voorbeeldlanden, zoals Noorwegen en Nederland, hiermee betere resultaten boeken. In Noorwegen is de recidive 20 procent. Bij ons is het 60 procent, wat erg demotiverend is voor het personeel.

"Maar er is uiteraard ook de buurt. In detentiehuizen, die in de bewoonde wereld liggen en niet op industrieterreinen, wonen maximaal dertig gevangenen gegroepeerd op basis van een specifiek programma dat op zijn beurt rekruteert op basis van bijvoorbeeld leeftijd, zwaarte van het misdrijf of mentale toestand. Al sinds decennia staat in een Koninklijk Besluit trouwens dat het gevangenisleven zo veel mogelijk gericht moet zijn op het leven daarna. Dat bleef echter altijd min of meer dode letter. In detentiehuizen staat de voorbereiding op de re-integratie wel centraal, met bijvoorbeeld beroepsopleidingen of sociale begeleiding. Maar het betekent ook contact met de buurt. Denk aan een park onderhouden, een hondenasiel of winkel uitbaten. In het draaiboek hiervoor wordt eerst onderzocht wat het detentiehuis de buurt kan bieden. En ik stel vast dat onder de radar steeds meer interesse is. In Haren is er protest tegen de grote nieuwe gevangenis die de regering plant, maar zijn burgers wel vragende partij voor detentiehuizen."

Maar is het niet logisch dat ook veel burgers vooral opsluiting en straf willen en weinig sympathie hebben voor 'begeleiding op maat?
"Angst en afkeer zijn een normale reflex want er zijn slachtoffers. Mensen redeneren vooral: 'Hij moet het voelen.' Ook dat is begrijpelijk. Maar wat denk je dat een gedetineerde meer 'voelt'? Opgesloten zitten in isolatie en zo zijn misdadigersstatus als een erecode kunnen dragen of in een persoonlijk traject zitten dat hem dwingt verantwoordelijkheid op te nemen?

"Dat laatste, zo zien we, is niet alleen een manier om recidive te voorkomen, het is ook veel confronterender.

"Verenigingen die bemiddelen tussen daders en slachtoffers zijn dan ook voor deze aanpak gewonnen, want voor hen is het allerbelangrijkste dat een dader blijk geeft van inzicht in zijn daden. Dat komt er sneller wanneer je iemand met de neus op de feiten drukt dan wanneer je hem alleen achter slot en grendel houdt. Het ouderwetse idee van opsluiting is hardnekkig, maar iedereen die twee keer nadenkt, ziet dat een veroordeelde confronteren én op weg zetten naar een beter leven zowel voor hem als voor ons nuttiger is."

Dit hoopgevende element in Geens' masterplan raakt ondergesneeuwd
Barbara Debusschere is journalist bij De Morgen.
16 mei 2016

Vandaag zit Justitieminister Koen Geens (CD&V) opnieuw samen met de vak­bonden in een zoveelste poging om de cipiersstaking te bezweren. Uiteraard liggen we meer wakker van stakingen op Zaventem en bij de NMBS. Maar op uw reisbestemming wordt u mogelijk ook over dit Belgisch dossier aangesproken, want de internationale media berichten eveneens over hoe onze gevangenen al dagen zonder verse kleren of echte maaltijden vegeteren in vuile cellen vol ratten.

Temidden van de politieke krachtmeting en de schrijnende getuigenissen raakt een hoop­gevend element in Geens' masterplan echter ondergesneeuwd: sommige gedetineerden zullen de eindfase van hun straf voortaan uitzitten in 'transitiehuizen'. In zo'n huis, dat in de bewoonde wereld zal staan, wonen maximaal dertig gevangenen. Ze doorlopen een op maat gesneden traject dat hen voorbereidt op de terugkeer naar de maatschappij en hen ermee in contact brengt. Door bijvoorbeeld alvast een schuldaflossingsplan te starten, een beroepsopleiding te volgen, een rijbewijs te halen, familiebanden te herstellen, af te kicken of het park in de buurt te onderhouden.

Het klinkt heel erg in strijd met de huidige tijdsgeest van hard beleid, besparing en verrechtsing. Toch is Geens geen 'linkse' pamperende alternativo geworden. Deze aanpak is aantoonbaar efficiënter dan het letterlijk eeuwenoude recept van de eenzame opsluiting in grote, anonieme instellingen. Met die kleinschalige alternatieve detentie heeft Noorwegen een recidivecijfer van 20 procent.

Maar een gedwongen confrontatie met je verleden, in de spiegel moeten kijken en je nieuwe leven moeten voorbereiden, blijkt psychologisch vele keren zwaarder dan zonder perspectief of reflectie in je cel wegzinken
Bij ons ligt het bijna drie keer hoger. Gevangenen die niet ­worden klaargestoomd voor herintegratie zijn met andere woorden een pak duurder. Bovendien blijkt het allesbehalve een softe aanpak. Natuurlijk willen wij allemaal een harde straf voor misdadigers. Maar een gedwongen confrontatie met je verleden, in de spiegel moeten kijken en je nieuwe leven moeten voorbereiden, zoals dat bij deze vorm van detentie gaat, blijkt psychologisch vele keren zwaarder dan zonder perspectief of reflectie in je cel wegzinken en dan maar verknocht raken aan je status als stoute jongen en nieuwe plannen smeden.

Iedereen die geresponsabiliseerde, gelouterde ex-gedetineerden met een constructief toekomstplan verkiest boven wereldvreemde, nog agressiever geworden ontplofbare projectielen - iedereen dus - kan deze eerste voorzichtige stap richting een 21ste-eeuws gevangenisbeleid daarom alleen maar toejuichen. Want niet alleen de vermolmde gebouwen, maar ook de visie op detentie is in dit land, in ieders belang, aan een grondige renovatie toe.

Op 1 september worden de nieuwe energiepremies van de Stad Gent van kracht. De huidige premies werden bijgestuurd. Wie meer isoleert, krijgt hogere premies. Ook wie zijn huurwoning aanpakt, kan op Gentse energiepremies rekenen. Voor kwetsbare gezinnen biedt de Stad Gent de grootste ondersteuning.
Klik hier voor meer info